Esports World Cup (EWC) thường niên lần thứ hai đang diễn ra, mang đến một làn sóng tranh cãi và chia rẽ mới cho cộng đồng thể thao điện tử toàn cầu nói chung và từng bộ môn tham gia nói riêng. EWC được tài trợ hoàn toàn bởi Quỹ Đầu tư Công (PIF) của Saudi Arabia, và đây được xem là một trường hợp “sportswashing” điển hình – hành động sử dụng các sự kiện thể thao để làm mềm đi nhận thức của công chúng về một chính phủ.
Hồ sơ nhân quyền của Saudi Arabia đã được ghi nhận rộng rãi. Quốc gia này vẫn tiếp tục áp dụng án tử hình, với hơn 190 người bị xử tử vào năm 2022, bao gồm 81 người trong một ngày duy nhất theo báo cáo của Human Rights Watch. Việc là người LGBTQ+ là bất hợp pháp ở Saudi Arabia, và có thể bị trừng phạt bằng án tử hình theo thông tin từ Human Dignity Trust. Phụ nữ ở Saudi Arabia bị luật pháp yêu cầu phải có người giám hộ là nam giới. Không có sự cho phép của người giám hộ, phụ nữ không thể có việc làm, đi lại, lấy hộ chiếu hoặc trải qua một số thủ tục y tế nhất định. Theo Amnesty International, những phụ nữ phản đối hệ thống này đã bị giam giữ và tra tấn bằng điện giật, đánh đập, treo ngược từ trần nhà và tấn công tình dục. Thái tử Mohammed bin Salman đã bị kết luận trực tiếp chịu trách nhiệm ra lệnh ám sát nhà báo Jamal Khashoggi vào năm 2018, sau một cuộc điều tra của Cơ quan Tình báo Trung ương Hoa Kỳ theo The Washington Post. Còn rất nhiều trường hợp vi phạm nhân quyền khác đang diễn ra ở Saudi Arabia đã được ghi nhận.
Cộng đồng game thủ chia rẽ sâu sắc
Cộng đồng game thủ tranh cãi về Esports World Cup và Team Falcons
Phần thi đấu Liên Minh Huyền Thoại (League of Legends) của EWC dự kiến bắt đầu vào ngày 16 tháng 7. Streamer nổi tiếng Christian “IWDominate” Rivera đã công khai thông báo rằng anh sẽ không đồng stream sự kiện này, mặc dù được đề nghị một số tiền “khủng khiếp” để làm vậy. “Tôi sẽ không co-stream EWC. Tôi đã được đề nghị một số tiền không thể tin được (hơn 3 lần số tiền tôi kiếm được trong một tháng stream) cho 5 ngày, nhưng tôi không cảm thấy thoải mái khi chấp nhận lời đề nghị đó,” Rivera viết. “Tôi hiểu rằng tôi đang ở một vị trí tài chính thuận lợi và không phải ai cũng có thể từ chối những lời đề nghị lố bịch đang được đưa ra, nhưng đối với tôi, tôi thà không đưa tin về sự kiện này rồi bắt đầu lại các buổi stream khi LPL trở lại sau 6 ngày. Hẹn gặp lại mọi người vào ngày 19.”
Tuy nhiên, streamer League of Legends nổi tiếng nhất, Marc Robert “Caedrel” Lamont, đã thông báo rằng anh sẽ stream sự kiện này, gây ra sự chia rẽ trong cộng đồng của anh. Một cộng đồng dành riêng cho streamer này, Pedro’s Peepos, hiện đang tràn ngập các cuộc thảo luận về quyết định đồng stream sự kiện của anh. Lamont đã tuyên bố rằng buổi stream của anh là một không gian phi chính trị, nhưng một số người hâm mộ không hài lòng với lời biện minh này, nói rằng việc bỏ qua những ý nghĩa chính trị và đạo đức của một sự kiện được tổ chức vì lý do chính trị chính là một lập trường chính trị.
Riot Games và mối quan hệ phức tạp với Saudi Arabia
Trong khi đó, nhà phát triển League of Legends, Riot Games, đã cho phép Esports World Cup tài trợ cho giải Mid-Season Invitational (MSI) năm nay, và đã tạo điều kiện cho một “khoảng nghỉ” ngắn trong hệ sinh thái cạnh tranh của mình trong hai năm qua để cho phép các đội Liên Minh Huyền Thoại hàng đầu tham gia sự kiện.
Đây không phải là lần đầu tiên Riot phải đối mặt với tranh cãi xung quanh việc tài trợ của Saudi Arabia. Năm 2020, giải đấu League of Legends European Championship (LEC) đã cố gắng ký một hợp đồng tài trợ với Neom, một thành phố đang được xây dựng ở Saudi Arabia. Các bình luận viên và chuyên gia của giải đấu đã cùng nhau bày tỏ sự không đồng tình với hợp đồng tài trợ này, khiến LEC phải rút lui khỏi thỏa thuận. Saudi Arabia tiếp tục đầu tư mạnh mẽ vào thể thao điện tử, tài trợ cả Esports World Cup và nhiều đội khác nhau thi đấu dưới biểu ngữ Team Falcons trên nhiều tựa game esports.
Đồ họa về sự ảnh hưởng của Saudi Arabia trong Esports
Nhìn chung, EWC không chỉ là một giải đấu esports tầm cỡ mà còn là một phép thử về đạo đức và quan điểm của các game thủ, streamer và cả các nhà phát triển game lớn. Mặc dù thu hút sự chú ý của toàn cầu, những tranh cãi xoay quanh nguồn tài trợ và hồ sơ nhân quyền của Saudi Arabia vẫn là một thách thức lớn, buộc mỗi cá nhân và tổ chức trong cộng đồng game phải đưa ra lựa chọn của riêng mình. Bạn nghĩ sao về những tranh cãi này? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận nhé!
