Trong thế giới thông tin như một đại dương mênh mông, NotebookLM của Google xuất hiện như la bàn cho người nghiên cứu — không chỉ dò tìm tri thức mà còn cho phép bạn tự chọn nguồn gốc của ánh sáng. NotebookLM (dựa trên mô hình Gemini) không chỉ tóm tắt và ghi chép; nó biến nguồn dữ liệu rời rạc thành một cuốn sổ nghiên cứu có hệ thống, đồng thời bổ trợ việc học qua flashcards, quizzes, Mind Maps và thậm chí là Audio Overviews.
Giao diện thẻ NotebookLM của Google, minh họa khả năng cá nhân hóa nguồn tài liệu nghiên cứu
Sử dụng NotebookLM để khám phá nguồn tài liệu
Một điểm khác biệt then chốt của NotebookLM là quyền kiểm soát nguồn thông tin. Thay vì phó mặc cho mạng Internet mênh mông, bạn trực tiếp chỉ định nguồn: tải lên PDF, Word, hoặc đưa link YouTube; hoặc cho phép NotebookLM tìm kiếm qua Google Gemini. Khi khởi tạo một Notebook mới, nền tảng yêu cầu bạn thêm nguồn — bước bắt đầu để AI có “vật liệu” mà từ đó tổng hợp và phân tích.
Khả năng tạo bản tóm tắt cho tài liệu dài là một công cụ hữu dụng cho nghiên cứu sâu: chỉ cần tải file lên, NotebookLM có thể sinh synopsis, hoặc biến nội dung thành bộ flashcards để ôn luyện. Nút “Discover Sources” ở góc trên phải là cửa ngõ để yêu cầu NotebookLM tìm kiếm trên web nếu bạn chưa xác định được nguồn cụ thể.
Giao diện NotebookLM cho phép người dùng nhập từ khóa để khám phá nguồn trên web hoặc Drive
Dùng Google Drive làm kho lưu trữ của NotebookLM
NotebookLM cho phép bạn mở rộng phạm vi tìm kiếm từ Internet sang kho tư liệu cá nhân: Google Drive. Khi bấm “Discover Sources” và nhập từ khóa, bạn có thể chọn lọc nguồn từ Web hoặc từ Drive — một tính năng đặc biệt hữu dụng nếu bạn đã tích luỹ nhiều tài liệu trên đám mây của Google.
Việc tìm kiếm trong Drive cho phép nhập các từ khóa mô tả nội dung tài liệu, không nhất thiết phải nhớ tên file. Điều này biến NotebookLM thành một công cụ lục soát cá nhân, giúp tìm lại những mảnh ký ức đã được lưu trữ giữa vô số tệp tin.
NotebookLM lựa chọn Google Drive làm nguồn, minh hoạ tính năng tìm kiếm tài liệu nội bộ
NotebookLM giúp tổ chức Google Drive: trải nghiệm thực tế
Người dùng đã nhận thấy một lợi ích thực tế: NotebookLM giúp khám phá những tệp lạc giữa đống file vô tổ chức. Mặc dù Google Drive có khả năng tìm kiếm cho một số định dạng như Docs và PDF, nhưng nó không quét mọi loại (ví dụ: Sheets bị hạn chế đối với NotebookLM). Dẫu vậy, với những ai lưu trữ nhiều Docs, slide, hay press release, NotebookLM vẫn là công cụ gợi lại những tài liệu tưởng chừng đã thất lạc.
Ví dụ minh họa: khi gõ từ khóa “Amazon”, NotebookLM trả về bản nháp bài viết đầu tiên mà tác giả từng soạn cho Pocket-lint — không vì “Amazon” nằm trong tiêu đề, mà vì từ khoá xuất hiện trong nội dung. Đây là minh chứng cho khả năng quét nội dung văn bản và liên kết ngữ nghĩa, giúp bạn tìm đúng mảnh thông tin mong muốn.
Một điều lưu ý: nếu Drive của bạn chưa được tổ chức theo thư mục, NotebookLM vẫn có thể quét và liệt kê các tệp theo mức độ liên quan, kể cả những tài liệu bạn từng mở. Vì vậy, thậm chí khi không khởi tạo một Notebook mới, bạn có thể dùng công cụ này như một bộ sàng lọc cá nhân để tìm lại tài liệu đã quên.
Kết quả tìm kiếm NotebookLM từ Google Drive, minh họa khả năng phát hiện tài liệu dựa trên nội dung
Những điểm cần lưu ý khi dùng NotebookLM
- Nguồn dữ liệu: Bạn có thể kết hợp tìm kiếm Web và tài liệu cá nhân — điều này gia tăng độ tin cậy cho kết quả so với việc chỉ dựa vào một nguồn lẻ.
- Định dạng hỗ trợ: NotebookLM hoạt động tốt với Docs và PDF; một vài định dạng như Sheets có thể không được quét đầy đủ.
- Ứng dụng học tập: Từ tóm tắt tài liệu đến flashcards, Mind Maps và Audio Overviews — NotebookLM không chỉ cung cấp thông tin mà còn chuyển hóa nó thành công cụ ghi nhớ, ôn luyện.
Kết hợp lại, NotebookLM như một thư viện tư nhân được trang bị trí tuệ nhân tạo: bạn tự chọn giá sách, rồi để AI đọc, hệ thống hóa và diễn giải theo phương thức phục vụ quá trình học và nghiên cứu.
Kết luận
NotebookLM của Google là một trợ lý nghiên cứu mang tính thực dụng cao: cho phép kiểm soát nguồn, khai thác Google Drive như một kho tư liệu cá nhân và biến dữ liệu thô thành các định dạng học tập hữu ích. Với những ai lạc giữa biển tài liệu số, NotebookLM là chiếc la bàn giúp định vị và gom nhặt tri thức một cách có hệ thống. Hãy thử dùng NotebookLM để tổ chức kho tư liệu của bạn — và chia sẻ trải nghiệm tìm được tài liệu “đã mất” ở phần bình luận bên dưới!
